Apollon | Yunan Mitolojisinde Güneş Tanrısı

Apollon yunan mitolojisi tanrıları arasında belki de anlaşılması en zor olan tanrıdır. Güneş tanrısı olarak bilinen Apollon, müzik, şiir, kehanet ilmi, okçuluk, salgın hastalıklar ve güneş üzerinde hüküm sürer. Tanrı Zeus ve Titan Leto’un oğludur. Delos isimli yunan adasında ikiz kardeşi olan Artemis ile birlikte dünyaya gelmiştir.

Apollon’nun görünüşü antik yunanda genç erkek anlamına gelen Kouros sözcüğünün tanımı gibidir. Yüzü sakalsızdır, genç ve atletik bir yapıya sahip olarak tasvir edilir. Apollon aynı zamanda Delphi tapınağının tanrısıdır ve tapınak rahibesi Pythia aracılığı ile geleceği görebilir.

İyileştirme gücü de Apollon’a aittir ve oğlu Asclepius’a da bu yeteneklerini aktardığı düşünülür. Buna rağmen Güneş Tanrısı istediği zaman gazabını veba veya salgın hastalık olarak insanların üzerine salabilir.

Apollon zamanla sürülerin koruyucu tanrısı sıfatını da almıştır. Aynı zamanda Musagetes olarak da bilinir. Musagetes (ilham perilerinin lideri) müzik, şiir ve dans tanrısı olarak bilinen ismidir.

Tanrı Hermes, Apollon için bir müzik aleti olan Lir’i yaratmıştır. Bu enstrüman zaman içerisinde Apollon’la anılır hale gelmiştir. Apollon için okunan şarkılar zafer şarkısı olarak isimlendirilir.

Apollon, Romalılar tarafından ismi değiştirilmeyen birkaç tanrıdan birisidir. Antik Yunan’da güneş üzerindeki hükmü ile tanınırken, Romalılarda ise şifa ve iyileştirme özellikleri ile tanınmaktadır.

Apollon’un Doğumu

Apollon, ölümlü bir kadın olan Leto tarafından dünyaya getirilmiştir. Babası tanrı Zeus’tur ve Zeus’un karısı olan Hera, Apollon’u öğrenince Leto’nun peşine düşer. Hera’nın amacı Apollon’un doğumunu engellemektir. Bunu gerçekleştirmek için her şehre haber yollar. Leto kendisine gizlenecek bir yer arar ancak hiçbir kent onu kabul etmez. En sonunda pek de matah olmayan Delos ismindeki adanın halkı Leto’ya yardım eder. Ancak Delos adası halkının bir talebi vardır. Doğacak olan tanrı adayı sonsuza kadar koruyacak ve zenginleştirecektir. Tanrı için yapılacak olan ilk tapınak da bu adaya yapılacaktır. Leto tüm bunları kabul eder ve Apollon elinde şıktan yapılmış oklarla birlikte dünyaya gelir.

Apollon’un Çocukları

Apollon, bir çok ölümlü ve tanrı ile ilişki kurmuştur. Su perisi Kyrene’den dünyaya gelen yarı-tanrı olarak bilinen oğlu Aristateus insanlara sütçülüğü öğretmiştir.

Kral Phlegyas’ın kızı Koronis Apollon’dan hamile kalmış ancak başka bir ölümlüye aşık olunca, Apollon ikiz kardeşi Artemis’ten Koronis’i öldürüp karnındaki çocuğu almasını istemiştir. Asklepios olarak isimlendirilen ve şifa tanrısı olarak bilinen bu çocuk yetiştirilmesi için Kentaur’a (Centaur Yarı At- Yarı İnsan) verilmiştir. Asklepios becerilerini ölüleri diriltecek kadar ileriye götürünce Zeus tarafından yıldırımlar ile çarpılarak cezalandırılmıştır.

Apollon’un takıntı haline getirdiği aşkı Daphne (Defne), Peneus isimli nehir tanrısının yardımı ile Apollon’dan kurtulmak için defne ağacına dönüştürülmüştür.

Linos ve Orpheus isimli iki müzisyen oğlunun yanı sıra Mophos isminde kahin olarak bilinen bir oğlu ve Mileos isminde bir oğlu daha bulunmaktadır.

Apollon’un Özellikleri

• Apollon, Zeus ve Leto’nun oğludur ve Delos adasında doğmuştur.
• Artemis Apollo’nun ikiz kardeşidir ve ikisi de okçuluk yeteneğine sahiptir.
• İsmi saf ışık anlamına gelir ve Phoebus olarak da isimlendirilir.
• Apollon altın liri ile Olimpos dağında şarklılar çalması ile bilinir. Bu lir Hermes tarafından yapılmıştır.
• İlham perileri Apollon’a hizmet ederlerdi.
• Apollon insanlara tıp bilimini öğretmiştir bu nedenle şifacı olarak bilinir.
• Aynı zamanda ışık ve hakikat tanrısı olarak da anılmaktadır.
• İnsanoğlu ve tanrılar arasında aracılık görevi yapmıştır.
• Dürüstlüğü sayesinde kehanetlerde bulunma özelliği edinmiştir. Yalan söylemeyen tek tanrıdır.
• Apollo, Python olarak bilinen devasa yılanı tek bir ok ile öldürmüştür.
• Truva savaşında düşmanlara veba salarak önemli bir rol oynamıştır.
• Yunus ve kuğu onun kutsal hayvanlarıdır.
• Defne ağacı Apollon’un simgesidir.
• En sevdiği arkadaşı Hyacinthus’u yanlışlıkla öldürmüştür.
• Asklepius en fazla bilinen oğludur.
• Türkiye, Didim’de Apollon adına yapılan bir tapınak bulunur.

Apollon Güneş Tanrısı

İsimleri: Apollo, Aegletes, Phoebus, Phanaeus, Helius, Musagetes
Güçleri: Müzik, sanat, kehanet, okçuluk, veba, şifa, güneş, ışık, bilgi
Cinsiyet: Erkek
Sembol: Lir, Defne, Piton, Kuzgun, Ok ve Yay
Çocukları: Asclepius, Troilus, Aristaeus, Orpheus

Kaynaklar:
The myths and legends of ancient greece and rome – E.M. berens
Walter Burkert – İlkçağ Gizem Tapıları
Yunan Ve Roma Mitolojisi- Colette Estin
Yunan Mitleri Tanrılar, Kahramanlar, Söylenceler – Robert Graves