Freya İskandinav Mitolojisinde Kimdir?

Freya İskandinav mitolojisinde deniz tanrısı Njord’un kızı bereket ve hasat tanrısı Freyr’in kız kardeşidir. Bazen Freyja olarak da isimlendirilir. Annesi kesin bilinmemekle beraber Nerthus’un olabileceği yönünde fikirler vardır. Adı eski İzlanda dilinde hanım veya efendi anlamlarını taşımaktadır. İskandinav mitolojisinde var olmuş en güzel tanrıçadır. Kehanet ve büyü ve bereket tanrıçasıdır.

Freya Tanrıça

İskandinav mitolojisinin önde gelen tanrıçalarından biri olan Freya, Vanir tanrılar kabilesinin bir üyesidir. Aesir ve Vanir kabilelerinin arasında geçen savaştan sonra Aesir tanrılarının fahri üyesi olmuştur. İngilizce’de cuma günü olarak kullanılan friday kelimesi eski Kuzey Avrupa’da Freya’nın günü şeklinde cuma günleri kutsal gün olarak kabul edilmiştir. 13. yüzyılda yazılan Düz yazı Edda’ya göre Odr, Freya’nın kocasıdır ve bu evlilikten Gersemi ile Hnoss adlı kızları dünyaya gelir.

Freya, sevgiye, güzelliğe ve değerli olan eşyalara düşkünlüğü ile ünlüdür ve bu nedenle adı Aesir’in parti kızı olarak geçmektedir. Şiirsel Edda’nın şiirlerinden birinde Loki, Freya’yı kardeşi de dahil tüm tanrılar hatta elflerle yatmakla suçlar. Kesinlikle zevkin ve heyecanın peşinde tutkuyu arayan biridir ya da bundan çok daha fazlasıdır. Brisingamen isimli sihirli bir kolyesi vardır. Bu kolye tanrıçaya erkeklerin karşı koymasını önlemektedir. Ayrıca Freya’nın sihirli pelerinini kim giyerse şahine dönüşür. Anlatılan bir hikayede Freya, cücelere ait olan yer altı krallığında dolaşırken güzel bir kolye görmüş ve hayran kalmıştır. Freya, cücelerden bu kolyeyi istemiş ancak vermemişlerdir. Freya her bir cüceyle beraber olacağını söylemiş ve buna ikna olan cüceler bu kolyeyi Freya’ya teslim etmişlerdir. İskandinav mitolojisinin en kapsamlı büyüsü olan seidr’ in profesyonel uygulayıcılarından biridir. Hatta bu kolye Loki tarafından çalınmışsa da Heimdall tarafından geri alınıp Freya’ya teslim edilmiştir.

Freya kimdir?

Seidr, kaderin gidişatını değiştirmek için bir takım olayları değiştiren ve kendi yapısı içinde çalışmayı içeren bir İskandinav büyüsü ve şamanizm biçimidir. Bu güç potansiyel olarak akla gelebilecek her şekilde kullanılabilir. Örneğin, insanın başına ölüm ve kötü şans musallat edilebilir, kehanetler gerçekleştirilebilir, bir kişinin zekası ve gücü bir başkasına aktarılabilir. Eski İskandinav literatüründe insanlık durumunun neredeyse tamamını kapsayan örnekler bulunabilir. Bu sanatı tanrılar ve insanlarla tanıştıran da ilk kendisidir. Başkalarının arzularını, sağlığını ve refahını kontrol etme ve onları yönetme konusundaki uzmanlığı göz önüne alındığında bilgisi ve gücü neredeyse kimsenin kendisine eşit olamadığı bir varlıktır.

Freya, barınma, yemek ve çoğu zaman değişik tazminat biçimleri karşılığında kasaba ve şehirlerde seidr eylemlerini gerçekleştiren kahin ve büyücü idi. Ayrıca Freya öbür dünya alemi olan Folkvang’a başkanlık eder. İskandinav mitolojisinde Folkvang, kahramanca ölenlerin yarısının kabul edildiği çayırlık arazidir. Kuzey Avrupa’da Freya, sıkça Frigga ile karıştırılır.

Bir önceki yazımız olan Mitolojide İskandinav Tanrısı Thor Kimdir? başlıklı makalemizde iskandinav mitolojisi, mitolojide thor ve Mjöllnir Çekici hakkında bilgiler verilmektedir.