Hümanizm Nedir? Hümanizm İlkeleri Nelerdir?
Felsefi ve zihni bir akım olan Hümanizm; etik, adalet ve aklı önem veren bir dünya görüşüdür. Hümanizm bir diğer bir adıyla İnsancılık, doğaüstü olayları ve batıl inanışları kabul etmez. Bu akım tüm insanların onurlu ve değerli olduğunu kabul etmektedir. Peki genel olarak Hümanizm nedir? Temsilcileri Kimlerdir? Tam olarak Hümanizm’in benimsediği ilkeler nelerdir? Biz de yazımızda bu konulara açıklık getirmeye çalışacağız.
Genel Olarak Hümanizm Nedir?
İçindekiler
14. Yüzyıl İtalya’sında ortaya çıkan Hümanizm; evrendeki en değerli varlığın insan olduğu üzerinde durmaktadır. Bu akım edebiyat ve sanatın asıl konusunun insan olduğuna her an vurgu yapmaktadır. İnsanın özde mükemmel bir varlık olabileceğini savunan Hümanizm akımı, ortaya çıktıları zamana yabancı kalmış ve evrenselliği savunmuşlardır. Hümanist yazarlar ise eserlerinde evrensel konulara ağırlık vermişlerdir. Ayrıca Hümanizm, Antik Yunan ve Latin edebiyatından etkilenmiştir.
Hümanizm İlkeleri Nelerdir?
Hümanizm, bir Rönesans akımıdır. Bu akım yeni bir dünya görüşünün benimsenmesi ve toplumda zümrelerin olmaması gerektiği üzerinde durmaktadır. Genel olarak Hümanizm ilkesi, her insanın onurlu ve değerli olduğunu savunmaktadır. Özgürlüğün önemine vurgu yaparken bireysel özgürlüklerin artırılması gerektiğini savunmaktadır. Ayrıca bu durumla ilgili sosyal sorumluluk alınması gerektiği üzerinde durmaktadır. Hümanizm, katılımcı bir demokrasi anlayışı, sosyal adalet ve açık toplum oluşması için çalışmalar yapılması gerektiği üzerinde durmaktadır. Merhamet duygusunun önemli olduğunu her daim kabul etmektedir.
Hümanizm nedir?
Hümanizm temelde bireyselcilik ve sekülerizm üzerinde durmaktadır. Bu akımın temsilcileri ise ateist veya agnostiktir. Tanrının varlığı hakkında şüphe duymaktadırlar. Bu akımın temsilcileri laikliği savunmaktadırlar. Dine karşı mesafelidirler. Hem ateistliğin hem de ilahi dinlerin açık görüşlülükle savunabileceğini kabul ederler. Bunların dışında Hümanistler bilime ve sanata çok önem vermektedirler. Bilginin gözleme, deneye ve mantığa dayandığını savunurlar. Bir sorunu çözmekteki en iyi yolun bilim olduğunu kabul ederler. Onlara göre hiçbir düşünce mantıksal olarak doğruluğu kanıtlanmadıkça kabul edilemez.
Hümanizm Temsilcileri Kimlerdir?
Hümanizm temsilcileri dendiğinde pek çok önemli düşünür bulunmaktadır. İtalya’da ortaya çıkıp tüm dünyaya yayılan bu akımın ilk temsilcilerinden biri Soneleri ile ünlü şair Francesca Petrarca (1304-1374)’dır. Dünyaca ünlü eser İlahi Komedya’nın yazarı olan Dante (1265 -1321) de bu akımın önemli temsilcilerinden biridir. Hümanizmin babası olarak ise Erasmus programıyla da bilinen Rönesans döneminin önemli temsilcisi Hollandalı düşünür Desiderius Erasmus (1465–1536) anılmaktadır. Hümanizmin diğer önemli yazarlara baktığımızda ise;
- Hikâye türünün en önemli temsilcilerinden olan Boccacio de (1313-1375) bir Hümanisttir. İtalyan yazar en çok “Decameron” adlı eseri ile bilinmektedir.
- Fransız edebiyatının kurucu olarak kabul edilen şair Villon (1431 -1463) da Hümanizmin önemli temsilcilerindendir.
- Mizah ve fantastik türde önemli eserler kaleme almış ve Pantagruel ve Gargantua romanlarıyla ünlü Fransız yazar Rabelais (1490 -1553), Hümanizmin etkilerini eserlerine yansıtmıştır.
- Bir diğer Fransız şair Ronsard (1524-1585) de Hümanizm önemli temsilcilerinden biridir.
- Deneme dendiğinde ilk akla gelen kişi olan ve denemenin babası kabul edilen Fransız yazar Montaigne (1533 -1592) Hümanizmden etkilenmiştir.
- Don Kişot romanının yazarı İspanyol yazar Cervantes (1547 -1616) Hümanizmin etkilediği yazarlardan biridir. Eserlerinde de bu yansımalara şahitlik edilmektedir.
- Dünya tiyatrosu ve İngiliz edebiyatının önemli sanatçılarından olan Shakespeare (1564 -1616), Hümanizmin önemli temsilcilerindendir. Yazar, Romeo ve Juliet, Hamlet, Othello, Kral Lear gibi dünya edebiyatı ve tiyatrosu adına pek çok önemli eser kaleme almıştır.
Yukarıdaki yazarlar gibi Türk Edebiyatında da Hümanizmin etkilenen pek çok yazar bulunmaktadır. Ancak Hümanist düşünce en çok Cumhuriyet döneminde etkisini göstermektedir. Nurullah Ataç, Sabahattin Eyüboğlu, Orhan Burian ve Vedat Günyol’un öncülüğünde çağdaş pek çok yazar Hümanizmi savunmuşlar ve bu durumu eserlerine de yansıtmışlardır.
Kaynak;
Bir önceki yazımız olan Ateizm Nedir? Negatif ve Pozitif Ateizm başlıklı makalemizde ateist ne, ateist nedir ve ateizm hakkında bilgiler verilmektedir.