Ma’at Nedir? Mısır Mitolojisinde Ma’at

Ma’at Mısır mitoloji tarihinde önemli bir yere sahip olan tanrılardan biridir. Ma’at’ın kelime anlamı dengeli olan düzenli olan kozmik yasa ve de adalet manasına gelmektedir. Mısır’ın doğruluk ve adalet temsil eden tanrıçasıdır.

Ma’at Nedir? Mısır Mitolojisinde Ma’at

Ma’at’ın eşi Thoth’tur. Ve bu ikilinin birlikteliğinden on sekiz çocuk dünyaya gelmiştir. Dünyaya gelen çocukların arasından en önemli bir yere gelen Amon olmuştur. Ma’at ve Thoth’un dünyaya getirdikleri sekiz çocukları Hermopolis’te baş tanrı olmuşlardır. Ve orada bulunan rahiplerin anlattıklarına göre yerküreyi onlar yaratmıştır. Tabi bunların rivayet edilen bilgiler olduğunu da söylemek gerek.

Ma’at nedir?

Ma’at tasvirleri incelendiğinde genel anlamda ayakta ya da oturan kadın duruşlarında resmedilmiştir. Ma’at tasvirlerinde diğerlerinden ayrılan en büyük fark ise her tasvirinde kafasında bir tüyün olmasıdır. Bazı betimleme ve tasvirlerinde ise kafasında ki tüyün haricinde birde kollarında bir çift kanat görülmektedir. Bir diğer betimlemede ise Ma’at ile yeryüzü tanrısı Ra gökyüzünde bir gemi ile gezerken görülmektedir.  Detayları olan bu tasvirler günümüzde Ma’at hakkında daha fazla bilgiye ulaşmamızı da sağlamıştır.

Ma’at Yasaları

Mısır mitoloji tarihine göre dünya oluşmadan önce bir kaos vardı. İlk güçler tamamen düzensiz ve başı boş bir haldeydi. Tanrı olan Atum varoluş düzenini başlatmış ve evren oluştuktan sonra da dünyada ki tüm düzensizliği ve adaletsizliği yok edip dünyaya huzur adalet ve düzen getirmesi için Ma’at’ı dünyaya getirmiştir. Kısacası Ma’at düzene ait olan tüm yasaların temsilcisidir. Özellikle de doğa yasalarının temsilcisidir.

Dönemde yaşamış olan firavunlar ülkelerini yönetirken bu tanrıçanın ilke ve inkılaplarını benimsemiş ve ona göre yönetmişlerdir. Bu durum aynı zamanda evrensel düzeni de sağlamak isteyen Ma’at için büyük bir adım olmuştur.

Ma’at’ın Kafasında olan tüy bir deve kuşuna ait olan tüydür ve bir işlevi vardır. Bu tüy kirletilmemiş tertemiz olan sevgiyi, doğruluğu ve hakikati temsil etmiştir. Bu kuş tüyü mahkeme esnasında kullanılmıştır. Anubis’in mahkemesinde ölmüş olan kişinin kalbi yerinden sökülüp bir terazide bu devetüyünün karşına konulurmuş böylelikle ölmüş olan kişinin iyi bir ruha mı sahip yoksa kötü bir ruha mı sahip olduğunu anlamaya çalışılırmış. Bu durum Mısır’ın Ölüler Kitabı’ında bulunan Ani Papirüsü’nde belirtilmiştir.

Dönemin şartlarında ki inanışa göre evrenin yaratılışında ortaya çıkan kaos tarıça Ma’at’ın ortaya koyduğu düzen ve kuralları da ortadan kaldırmıştır. Bundan dolayı dönemin firavunları bu düzeni sağlayan kurallardan uzaklaşılırsa kaosun tekrar ortaya çıkacağı ve bundan dolayı da Mısır’ın yok olacağına inanmışlardır. Ölmüş olan kişi yargılanırken Ma’at’ın tüyü ile ölmüş olan kişinin kalbi yerinden çıkarılıp bir terazinin kefesine konulurdu. Eğer ki kalp Ma’at’ın tüyü ile aynı seviyede durursa yani kalp ve tüy aynı ağırlıkta olursa ölmüş olan kişinin Duat’ta ölümsüz yaşama hakkı elde edileceğine inanılırdı. Çünkü bu durum onlar için tüy kadar hafif bir kalp demektir. Yani bu da şeytan ve günahın yükü taşımayan bir kalp demektir.

Mısır Mitolojisinde Ma’at’ın Diğer Görevi

Ma’at’ın hayatında ki son görevi yeryüzünün tanrısı olan Ra’ya gökyüzünde yapacağı seyahatlerde onu eşlik etmek olmuştur. Her gün gökyüzünde yeryüzü tanrısı Ra’yı gideceği yeri götürmek için geminin rotasını belirlemek gibi bir görevi vardır. Bazı rivayetlere göre ise gemide yeryüzü tanrısı Ra’ya yolu göstermek için onunla yolculuk ettiği de söylenmiştir.

Bir diğer görevi ise yeryüzü tanrısı olan Ra ile birlikte saltanat kayığında yolculuk yaparak batan güneşin akabinde hemen ertesi günün oluşmasını sağlamaktır. Bunun sayesinde karanlıklar içerisinde olan yeryüzünün aydınlanmasını sağlar ve dünyaya düzeni yeniden getirmiş olur tanrı Ma’at.

Bir önceki yazımız olan Mısır Tanrısı Seth Kimdir? | Mısır Mitolojisinde Seth başlıklı makalemizde mısır tanrısı seth kimdir, seth antik mısır ve seth mitoloji hakkında bilgiler verilmektedir.