Medusa’nın Hikayesi | Yılan Saçlı Gorgon

Medusa yunan mitolojisinde Gorgo olarak da isimlendirilir. Genellikle kanatlı bir insan vücuduna ve zehirli yılanlardan oluşan saçlarla sahip üç dişi Gorgon’dan birisidir. Yunan mitolojisinde Gorgonların gözlerine bakanın taşa dönüştüğüne inanılır. Birden fazla kaynağa göre Medusa’nın ailesi Phorcys ve Ceto’dur. Kardeşleri Hesperides, Sthenno, Euryale, Graea, Thoosa, Scylla ve Ladon’dur. Medusa’nın çocukları ise Pegasus ve Chrysaor olarak isimlendirilir.

Medusa Nedir?

Medusa isminin anlamı yunan mitolojisine göre“koruyucu dişi” veya “dişi gardiyan”  demektir. Gorgo kelimesi ise “berbat”  veya“ korkunç”  anlamına gelmektedir.

Yunan mitolojisine göre üç kardeş olan Gorgonlar öz kardeş değillerdir. Tanrı Zeus onları kardeş olarak ilan etmiştir. Bu kardeşlerden yalnızca Medusa ölümlüdür ve birçok hikâyede bahsediliği üzere Zeus’un oğlu Perseus tarafından başı kesilerek öldürülmüştür. Yunan tarihçisi Hesiod’a göre Sarpedon adasında yaşamış ve ölmüştür. Ölümünden önce ve sonra Tanrıça Athena’nın rahibesi olarak kalmıştır ve tanrıça tarafından yeni bir insan vücudu ile diriltilmiştir.

Medusa’nın Hikayesi

Üç Gorgon kız kardeş Medusa, Stheno ve Euryale antik dünyanın yer altı canavarlarından Phorcys ve Ceto’nun kızlarıdır. Üç kız kardeş Athena (Minerva) tapınağında rahibe olarak bulunmuşlardır. En başta kız kardeşler pek akıllı olmasalar da güzellikleri ile etrafa nam salmış ve tanrılar tarafından dahi kıskanılmışlardır. Medusa’nın güzelliğinden etkilenen Okyanuslar Tanrısı Poseidon ilk fırsatını bulduğunda Medusa’ya tecavüz ederek onu hamile bırakmıştır. Bu durumu öğrenen Athena öfkelenerek kız kardeşleri birer Gorgon’a dönüştürmüştür.

Bir çok hikayeye göre Medusa, Perseus tarafından kafası kesilerek öldürümüştür. Kral Polydectes Perseus’un annesi ile evlenmek istediği için ona asla başaramayacağı bir görev vererek kendisine Medusa’nın başını getirmesini emretmiştir. Böylece kral hem Perseus’tan kurtulacak hem de onun annesiyle evlenecektir. Fakat Perseus yola çıktığı zaman Tanrılar bunun Polydectes’in bir oyunu olduğunu bilerek Perseus’a yardım etmişlerdir. Tanrıça Athena aynalı bir kalkan, Tanrı Hermes altın kanatları olan ayakkabı, Tanrı Hephaestus bir kılıç, Tanrı Hades ise görünmezlik miğferini Perseus’a vermiştir. Böylece Perseus Athena’nın aynalı kalkanından tek ölümlü Gorgon olan Medusa’yı görerek başını kesmeyi başarabilmiştir.

Medusa başı kesildiğinde hamile olduğundan vücudundan kanatlı bir at olan Pegasus ve Altın kılıçlı bir dev olan Chrysaor çıkmıştır. Perseus’un peşine düşen bu yaratıklardan Hades’in Miğferi sayesinde kurtulmuştur. Perseus, Medusa’nın başını yanına alarak Seriphos’a gitmiş ve annesine zorla sahip olmaya çalışan Kral Polydectes’i taşa dönüştürmüştür. Romalı yazar Ovid’e (Publius Ovidius Naso) göre Perseus ona saldırmaya çalışan Titan Atlas’ı da taşa dönüştürmüştür. Bu maceradan sonra Tanrıça Athena Perseus’tan Medusa’nın başını alarak kalkanına yerleştirmiştir. Bu kalkan gücüyle dillere destan olan Aegis olarak bilinmektedir.

Medusa Efsanesinin Günümüzdeki Etkileri

Medusa efsanesi antik yunandan günümüze kadar birçok esere konu olmuştur. Antik yunan ve roma döneminde sıkça Medusa figürlerine rastlamak mümkündür. Özellikle taş oyma ve vazo sanatında Medusa’nın başı sık sık betimlenir. Bazı eserlerde ise bir Gorgon’a dönüşmeden önceki hali betimlenmiştir. Ayrıca insanlar tarafından festivallerde kullanılan ilk yüz maskesinin medusa’nın kesik başından ortaya çıktığı düşülmektedir.

Günümüzde ise bir psikoloji, heykel, resim, el sanatları gibi birçok alanda Medusa’yı görmek mümkündür. Medusa dövmesi, Medusa kolyesi, Medusa resimleri halen günümüzde değer gören ve ticareti yapılan eşyalar arasındadır. Ülkemizdeki en önemli Medusa figürü ise Yerebatan Sarnıcı’nda bulunan Ters Medusa Başı’dır.

Bir önceki yazımız olan Yunan Mitolojisinde Canavarlar ve Yaratıklar başlıklı makalemizde Yunan Mitolojisi, Yunan Mitolojisi Canavarları ve Yunan Mitolojisinde Canavarlar ve Yaratıklar hakkında bilgiler verilmektedir.