Kaynaklar;
www.britannica.com
norse-mythology.org
Norse Mythology by Neil Gaiman
Ragnarök Nedir? Viking Tanrılarının Kıyameti
Ragnarök kısaca İskandinav mitolojisinin kıyametidir. Daha detaylı bahsetmek gerekirse İskandinav mitolojisi belli bir sıralama ile incelendiğinde komple bir masal olarak ele alınırsa eğer Ragnarok’un hikayesi de gayet doğal olarak en sonunda yer alır. Viking halkı için Ragnarök efsanesi ne zaman ortaya çıkacağı ne zaman gerçekleşeceği belli olmayan büyük bir kehanettir. Buna karşın Viking halkının dünyayı kendi zaman diliminde nasıl anladıkları noktasında da derin bir etkisi vardır. Aşağıda “Ragnarök nedir?”, Ragnarök ne anlama geliyor?” detaylıca inceledik.
Ragnarök Nedir?
İçindekiler
Ragnarök kelimesinin kökü incelendiğinde eski İskandinav dilinde Ragna ve rok kelimelerinin bir araya gelmesi ile oluşturulmuş olduğu görülür. Ragna kelimesinin anlamı tanrıların düzenleyici olan gücüdür. Rok kelimesinin anlamı ise kıyamet ve kader anlamlarına gelmektedir. Ragnarok kelimesi tam olarak tanrıların kaderi anlamına gelmektedir. Yer alan bazı İskandinav eserlerine göre ise tanrıların alaca karanlığı olarak da isimlendirilmiştir. Ragnarok ismi, Ragnarök ya da Ragnanokrr isimleri ile de bilinmektedir.
ragnarök nedir
“Ragnarok tam olarak nedir?” sorusunun yanıtı için kozmosun içinde yer almış olan her şeyin ve hatta tanrıların bile yıkımı ve felaketidir yanıtı verilebilir. Var olan her şeyin sonudur. Bu sona kıyamet günü ismi verilmiştir. İskandinav mitolojisi incelendiğinde Ragnarok’un en sonda yer aldığı görülür. Ragnarok döneminde tüm yeryüzünde savaşlar, katliamlar, ölümler olacak ve her yerde kan dökülecektir.
Ragnarök Zamanı Kehanetleri
İskandinav mitoloji tarihinde her şeyin sonunu ifade eden Ragnarok kehanetlerinin en başında Ragnarok başladığı zaman o ana dek yeryüzünde görülmemiş çok şiddetli bir kış başlayacaktır. Dünyanın her yerini sarmış olan güneş verdiği ışık ile hiçbir yeri ısıtamayacaktır. Her yönden ve her cepheden aralıksız kar yağışı başlayacaktır. Yeryüzü o ana dek eşi benzeri görülmemiş bir soğuğun içine adım adım gidecektir. Bu öldürücü soğuklar aralarında yaz olmadan tam üç kış boyunca devam edecektir.
İnsanlar yiyecek bulabilmek ve yaşamsal günlük ihtiyaçlarını karşılayabilmek için tüm kuralları tüm yasaları ve tüm kanunları hayatta kalabilmek için ezeceklerdir. İnsanların o dönem içerisinde ki tek derdi ve gayesi hayatta kalabilmek için mücadele vermeleridir. Yeni başlayan bu soğuk dönem kılıçların, baltaların ve kanın çağı olacaktır. Hayatta kalabilmek için kardeş kardeşi, baba gözünden sakındığı oğlunu öldürecektir.
Tanrıların Kaderi
Tanrıların kaçınılmaz sonu olarak bilinen Ragnarok’ta hangi tanrı ve tanrıçaların öleceği de önceden belli olmuştur. Ancak ne olursa olsun tüm tanrılar kapılarına kadar gelmiş olan felaket için hazırlanmayı sürdürmüştür. İskandinav tanrı ve tanrıçalarının yüceliği belki de kapılarına dayanmış olan kıyameti reddetmeleri ile başlamıştır.
Baş tanrı Odin, Valkyrie’lerini ve diğer tüm başarılı kahraman savaşçılarını toplamış ve kapılarına dayanmış olan savaş karşı bir ordu oluşturmuştur. Dünyanın görebileceği son çağ en korkutucu ve ürkütücü olaylar ile başlamıştır. Nors kültürü için çok önemli ve değer verilen aile kültüründen artık eser kalmamıştır. O dönemin içinde bulunduğu durumda İskandinav yazıtlarında şu şekilde bahsedilmiştir.
‘’Savaş baltalarının, kılıçların, kırılmış kalkanların konuşacağı, Ve fırtınaların kopacağı, kurtların saldıracağı bir çağ başlayacak, İnsanların çağı sona ermeden hemen önce.’’
İskandinav yazıtlarında yazılmış olan bu dizeler Yahudilerin ve Hristiyanların şeytanın gelmesi ile ilgili olarak yazılmış olan yazılara büyük benzerlik göstermektedir.
Bu dönem içerisinde yaşanacak olana birçok kehanetin başında kurt sürülerinin hem güneşi hem de ayı yemek için aralarında bir yarışa gireceği, Güneş ve ay bu durumu görünce gökyüzünde bir uçtan diğer bir uca kadar gidip saklanmış ve kendilerini bulamamaları için güvende olacakları yer aramışlardır.
“Birinci kurt, güneşi yutacak ve insanlar bunun büyük bir felaket olduğunu düşünecekler. İkinci kurt ise ayı yutacak ama bu ilki kadar büyük bir infial yaratmayacak. Yıldızlar gökten düşecek, yer yüzü sarsılacak, dağlar sağa sola savrulacak, bütün bağlar kopacak, zincirler kırılacak ve böylece kurt Fenrir serbest kalacak.”
Dünya’nın Sonu
Dünyanın sonunu getirecek olan üç temel etken bulunmaktadır. Bunlardan ilki kurnaz Loki’nin dünyaya getirmiş olduğu çocuklardan biri olan dünya yılanı Jörmungandr’dır. Savaşçı kişiliği ile bilinmiş olan bu yılan denizin en karanlık en dip yerinde kıvrılarak gelmiş ve büyük, korkutucu gelgitlere ve devasa dalgaların ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu gelgitler Naglfar ismi ile bilinen gemiyi yüzdürmüştür.
Nalglfar isimli gemi tırnak gemisi ismi ile bilinmektedir. Geminin bu ismi almasının sebebi ise ölmüş olan kişilerin kesilmiş olan tırnaklarının bir araya getirilmesi ile bu geminin yapılmış olmasıdır. Bu geminin içerisinde dev soyundan gelen Hyrm ve Muspell bulunmaktadır. Kurnazlığı ile bilinen Loki ise geminin kontrolünde yer almıştır. Ateşin yaratmış olduğu Surt emrinde olan büyük bir ordu ile güney bölgesinden saldırmıştır. Bazı kaynaklarda Muspell’in çocuklarının da bu ordunun içerisinde yer aldığından bahsedilmiştir. Ancak bunların içerisinde en korkunç olan hiç tartışmasız Loki’nin çocuğu olan aç bir kurdun karnını doyurmak için hazırda bekliyor olmasıdır. Bu kurdun ismi İskandinav mitolojisinde adı efsaneleşmiş olan Fenrir’dir. Yer alan eski yazıtlara göre Fenrir için; ‘’Eğer dünyada yeterince yer olsaydı ağzını daha fazla açabilirdi.” ifadesi kullanılmıştır.
Orduların ve vahşi canavarların kendilerine doğru hızla yaklaştığını gören Heimdall Gjallarhorn’u büyük bir hışım ile üfleyerek tüm tanrıları konseye toplamıştır. Tanrı Odin konseydeki diğer tanrılardan bu durum ile ilgili olarak öneri almak ister ancak bunun için artık çok geçtir. Çünkü canavarlardan oluşan ordu neredeyse kapıya dayanmıştır.
Tanrıların Savaşı
Tanrı Freyr bu savaşta Surt ile savaşmış ancak tüm gücünü kullanmasına rağmen çok güçlü bir silahı olmadığından dolayı ona karşı gelememiş ve yenilip ölmüştür.
Fenrir devasa büyüklükte ki ağzını açıp tanrı Odin’i yutmuştur. Babasını Fenrir’in yuttuğunu gören Vidor hemen olaya müdahale eder ve Fenrir’i kalbinden bıçaklayarak öldürür. Böylelikle babasının intikamını almış olmuştur.
Yer alan farklı kaynaklara göre farklı karşılaşmalarda yaşanmıştır. Büyük canavarların başında gelen Tazı Garmr ile ünlü tanrı Tyr karşı karşıya gelmiş ve savaşmışlar. Bu savaşın sonucunda ikisi de sağ çıkamamış orada ikisi de ölmüştür.
Herkes tarafından bilinen en büyük nefret ve düşmanlık Heimdall ve Loki arasındadır. Bu savaşta o ikilinin de birbirini çok feci bir şekilde katlettiği bilinmektedir.
Yaşanan bu olayların üzerine Surt yarattığı ateş ile tüm yeryüzünü kaplamış ve yeryüzünde ki her şeyi yok etmiştir. İşin aslına bakılacak olursa Ragnarök her şeyin sonu anlamı taşımamaktadır. Yok edilmiş olan dünyada kötülükleri ortadan kaldırıp bu kötülüklerden arınıp bunun yerine iyiliğin ve canlılığın hakim olduğu yeni bir dünya yaratmaktır. Bu yeni başlangıç için şu cümlelerden bahsedilmiştir.
“Erdem içerisinde güzel bir yaşam yaşanıldıysa eğer temiz ve ferahlık içerisinde ki mekanlarda, yiyeceğin ve içeceklerin sınırsız olduğu Brimir isminde anlatılarak bitirilemeyecek bir manzarası olan bir yerde Sindri’de yaşamınızı sürdüreceksiniz. Ancak tam tersi bir yaşamınız olduysa eğer naströnd İsmi ile bilinen kötü ruhların yaşadığı yerde yaşayacaksınız. Bu salonun kapısı kuzey yönüne bakmaktadır. Duvarları da iç içe geçmiş olarak yapılmıştır. Bu duvarları içi zehirli yılanlarla doludur.”
“Yeni bir dünyanın yükseldiğini görür kadın kahin,
Yine denizlerden ve bir kez daha yeşilliklerle kaplı olarak;
Kartalların gürüldeyen çağlayanların üzerinde uçtukları
Ve dağlardaki akıntılarda balık yakaladıkları.
Aesir yine buluşur Idavoll’da,
Ve konuşurlar Büyük Dünya Yılanı hakkında,
Ve anımsarlar verdikleri zor kararları,
Ve Büyük Tanrı’nın kendisine dair kadim gizemleri.”
Altın Çağ
Ragnarök sona erdiğinde altın bir çağ başlayacaktır. Tarlalara daha ekinler ekilmeden ürünler kendiliğinden çıkacak, tüm hastalıkların çaresinin olacağı bir dönemdir. Hod tarafından öldürülmüş olan Balder geri dönecek ve Ragnarok’ta ölmüş olan tanrıların kendi çocukları bu tanrıların mirasını geri alacaktır. Yeryüzünü yakıp yıkan bu yangından sadece iki kişi sağ kurtulmuştur. Onlarda sabah erken saatlerde ortaya çıkan çiy taneleri ile hayatta kalmıştır. İnsanoğlunun yeni anne ve yeni babası olacaktır bu ikisi. Ve her şey yeniden en baştan başlamış olacaktır.
Bir önceki yazımız olan Dogmatizm Nedir? Dogmatik Düşünürler ve Görüşler başlıklı makalemizde dogma nedir, dogmatik nedir ve dogmatizm hakkında bilgiler verilmektedir.