Typhon (Typhoeus) | Mitolojideki En Korkunç Canavar

Yunan mitolojisinde; Τυφῶν, Tuphōn, [typʰɔ̂ːn]), veya Typhoeus (Τυφωεύς, Tuphōeus), Typhaon (Τυφάων, Tuphaōn) veya Typhos (Τυφώς, Tuphōs) yani, Tayfun, yarısı yılan yarısı kadın bir yaratıktır. Belden üstü yılan olan Tayfun’un 100 yılan başlı olduğu da mitoloji de geçmektedir.

Yanardağ tanrısı olarak bilinen ve Typhon (Türkçe okunuşu Tayfun)’in annesi yeryüzünü temsil eden ana tanrıça olan Gaia babası ise Yunan mitolojisinde dipsiz bir çukur olarak bilinen Tartarus’du.

Bu tanrılardan olan en küçük çocuktu. Typhon, yarın kadın yarı yılan olan ve tüm canavarların annesi olarak kabul edilen Ehidha’nın kocası, yer altı dünyasının bekçisi olan üç başlı köpek Kerberus’un da babasıdır. Bu birleşmeden  Kerberus gibi bir çok canavar çocukları olmuştur.

En bilineni Hades’in dev bekçi köpeği Kerberos, yüzlerce başı olan ejder Ladon, yarısı kadın yarısı aslan olan iki başlı kurt Orthus, binlerce zehirli oku olan ve yılana benzeyen Lerne, Anadolu’da Likya bölgesinde de yaşadığı düşünülen ve vücudu değişik hayvanlardan oluşan üç başlı Chimera, dev bir kartala benzeyen Ethon, yarısı kadın yarısı arslan olan kanatlı Sphinx, yine bir ejderhaya benzeyen Kolkhis, deniz tanrıçası Scylla, Poseidon’un rahip Laokoon’un çocuklarını  öldürmekle görevlendirdiği iki deniz yılanı, fırtına rüzgarı Anemoi, kanatlı çirkin bir kadına benzeyen Harpya’lar, Krommyon yaban domuzu ve Nemea arslanı Typhon’un çocuklarıdır.

Yunan Mitolojisinde Typhon

Yunan mitolojisine göre Typhon en güçlü ve en ölümcül yaratıktır. Bu sebeple adının bu kadar çok korku ve dehşet uyandırmasına şaşmamak gerekir. Annesi Gaia tarafından Titanomakhia savaşında Olimpialılara yenilen Titanların intikamını alması için yaratıldığı söylenir.

Typhon, ağzında birden çok siyah renkli dilleri, kafasında yüzlerce yılana benzer başları olan kanatlı ejderha gövdesiyle dev bir canavara benzemekteydi. Öyle uzundu ki neredeyse başı yıldızlara değiyordu. Gözlerinden yılan zehri akar ve kör edici ışıklar saçardı. Ağzından alev ve buharlar çıkar, yürürken yer sallanır ve bacaklarından yüzlerce yılan sağa sola saçılırdı. Bir eli doğuya bir eli batıya uzanıyordu. Kirli keçeleşmiş sakalı, sivri kulakları ve kollarında ejderha kafaları vardı. Ağzından ateş saçan vahşi bir çenesi vardı.

Olimposlular ile Savaş

Typhon büyüyüp güçlendikten sonra Zeus’un Olimpos’unu ele geçirmeyi ve Titanların öcünü almayı kafasına koymuştu. En sonunda Typhon annesinin de emelini gerçekleştirmek için Olimpos’a doğru yol almaya başlamıştı. Typhon öyle güçlüydü ki Olimpos tanrıları arasından bir tanesi bile onun gücüne yakın değildi.

Typhon tüm Olimpos’u yok etmeye başlamış hatta öfkesinden dağları bile söküp buraya atmaya başlamıştı. Yaymış olduğu büyük dehşetten tüm tanrılar korkudan hayvan formlarına dönüşüp kaçmaya başlamışlardı. Hayvan formuna dönüşmeyenler ise Dionysos, Athena ve Zeus’tu. Athena Zeus’un bir korkak olduğunu söyleyerek Typhon’a saldırmasını sağlayacak ateşin fitilini ateşlemişti. Böylece Zeus ve Typhon arasında binlerce yıl sürecek savaş başlamış oldu.

Zeus’un Düşüşü

Savaşın etkileri yüzünden dünyada tsunami ve depremler meydana geldi. Zeus ne yapsa Typhon’a zarar veremiyor attığı yıldırımlar bir işe yaramıyordu. Ne kadar Typhon’un zayıf noktasını arasa da başarılı olamıyordu. Typhon annesi Gaia’nın verdiği orakla Zeus’ta derin bir yara açtı. Sonuç olarak Zeus yenik düşmüş Typhon’da annesinin istediği gibi Titanların intikamını almıştı. Artık kainatın yeni efendisi yaratıkların babası Typhon’du. Typhon her ne kadar Zeus’u öldürmek istese de ölümsüz olması yüzünden bunu gerçekleştiremiyordu. Ne yapacağı ile ilgili bir sürü şey denese de son çare olarak Zeus’un kol ve bacaklarındaki kasları kesip attı. Ancak Zeus gibi kasları da ölümsüzdü. Onun için bir ayıyı öldürüp Zeus’un kaslarını öldürdüğü ayının postuna sakladı.

Zeus ve ayı postunu sırtına alıp sonsuza kadar onları saklamak için uygun bir yer aradı. En sonunda Parnassus dağında bulunan Corycian mağarasına sakladı. Zeus bu mağarada uzun yıllar boyunca yarı ölü şeklinde yaşamıştı.

Typhon Zeus’a gözcülük etmesi için kardeşi Delphyne’yi mağaranın girişine yerleştirir. Delphyne ejderha görünümlü bir canavar tanrıdır. Tıpkı Ekidna gibi. Zeus’a yardım etmek için bazı tanrılar bir araya gelir ve onu mağaradan kaçırmak için plan yapmaya başlarlar. Hermes ve Aegipan Corydan mağarasına giderler. Önce Zeus’un kaslarını çalarlar ardından Zeus’u mağaradan kaçırırlar. Sonra kaslar Zeus’un vücuduna geri yerleştirilerek dikilir. Ölümsüzlük meyvesi olan ambrosia meyvesinden bol miktarda beslenen Zeus gücünü toplamaya başlamıştır.

Zeus Geri Dönüyor

Zeus’un bir diğer ittifakı olan Moriai olarak bilinen kaderin üç tanrıçası, zehirli meyveler hazırlayıp daha fazla güç verme vaadi ile Typhon’a ikram edip kandırılar. Bu üç tanrıçaya güvenen Typhon hiç düşünmeden bu meyveleri yemiştir. Zamanla meyveler etkisini göstermeye başlamış Typhon git gide bitkin olmaya ve güçten düşmeye başlamıştır. Uygun şartlar artık bir araya gelmiş Zeus intikam, bir bakıma da rövanş için Typhon’un karşısına çıkmıştır.

Zeus’un yıldırımlarından daha öncesi etkilenmeyen Typhon bu sefer güçten düşmenin de etkisiyle Zeus’un attığı binlerce yıldırımdan sonra yılmaya başlamıştır. Typhon her ne kadar bıkkınlık veren bu yıldırımlardan kaçmaya çalışsa da en güçlü olanı başına isabet etmiş ve bir anda yere yığılmıştır. Zeus artık Typhon ile olan savaşını kazanmıştır. Zeus’a artık kalan tek şey Typhon’u hapsedecek bir yer bulmasıdır:

Baygın durumda olan Typhon’u Tartarus’un derinliklerine atıp üstünü Etna dağı ile kapatır. Antik Yunan mitolojisine göre Typhon çok korkutucu ve ateş püskürten bir canavar olduğu için Etna dağında meydana gelen volkanik patlamaların sebebidir. Aynı zamanda oluşan depremler ve teknotik hareketler Typhon’un kaçması sırasında meydana gelir. Antik Yunan şairi Homeros’a göre Tartarus çukurundaki alev rüzgarlarının sebebi Typhon’un yakıcı nefesidir.

Bu savaştan sonra Zeus Aegipan’ın yardımlarını asla unutmaz. Aegipian öldükten sonra onu onurlandırmak adına yıldızları düzenler ve onu gökyüzüne Copricorn yani oğlak burcu olarak yerleştirir.

 

 

 

Bir önceki yazımız olan Midas'ın Kulakları ve Midas'ın Altınları | Midas Efsanesi başlıklı makalemizde midas ın kulakları apollon, midas'ın kulakları ve midas'ın kulakları ana fikir hakkında bilgiler verilmektedir.