Vitruvius Adamı Leonardo da Vinci Ne Anlatıyor?

Warning: count(): Parameter must be an array or an object that implements Countable in /home/termalkaplicalar/mitolojiktanrilar.com/wp-content/plugins/onceki-yazi-linki/onceki_yazi_linki.php on line 56

Vitruvius Adamı Leonardo da Vinci tarafından yapılan ünlü bir eserdir. Üst üste bindirilmiş iki pozda bir adamın çizimini içerir. Kollarını iki yana açmış, bir daire ve bir kare içine sığdırılmış, bacakları hem birleşik ve hem de ayrık durmaktadır.Bu eseri mutlaka görmüşsünüzdür. Pekala Vitruvius Adamı’nın anlamı nedir?

Leonardo da Vinci Kimdir?

Leonardo da Vinci 1452 – 1519 yılları arasında yaşamış, İtalyan ressam, mühendis, mucit, ressam, mimar, heykeltıraş ve bilim adamıdır. Aslında da Vinci, bir bilge ve dahi olarak kabul edilmiştir. İtalya’nın Vinci şehrinde doğmuştur, Floransa’da İtalyan ressam Andrea del Verrocchio’dan eğitim almıştır. Da Vinci Milano ve Roma’da gibi büyük şehirlerde çalışmıştır.Leonardoda Vinci’nin sanat eserleri dünyadaki en popüler şaheserler arasındadır, bunlar arasında ünlü Mona Lisa tablosu (c.1503), Vitruvius Adamı (c. 1490) ve Son Akşam Yemeği (c. 1495 – 1498) gibi eserler sayılabilir.

Vitruvius Adamı Leonardo da Vinci

Leonardo da Vinci’nin Vitruvius Adamı (yaklaşık 1490), sanatçının Rönesans döneminden en ünlü çizimlerinden biri haline gelen, çevresinde notlar bulunan bir kalem ve mürekkep çizimidir. Sanat ve matematik arasındaki boşluğu dolduran insan oranı, simetri ve denge çalışmalarına dayanmaktadır. Leonardo’nun önce bir kare içinde duran, sonra ayakları ve kolları bir daire şeklinde açılmış bir adam vücudunun oranlarına ilişkin ünlü çizimi Vitruvius Adamı, onun orantı çalışmalarının sanatsal ve bilimsel hedefleri birleştirme biçiminin mükemmel bir erken örneğini sunar.

Leonardo, anatomik çizimleri ve Vitruvius Adamı aracılığıyla ürettiği insan vücudunun büyük resim tablosunu bir cosmografia del minor mondo (mikrokozmosun kozmografisi) olarak tasavvur etmiştir.

Bu makalede, orantı fikirlerinin kökeni ve da Vinci’ye bu fikirleri daha da geliştirmesi için ilham veren Vitruvius hakkında bazı tarihsel bağlamlarla başlayacağız. Daha sonra, Leonardo da Vinci’nin bu görüntüyü betimlerken kullandığı üslup yaklaşımlarından bazılarına ve onun Vitruvius Adamı ölçülerini Marcus Vitruvius’unkinden ayıran şeylere bakacağız.

Sanatçı: Leonardo da Vinci

Oluşturulduğu Tarih: 1490

Çizim: Mürekkep ile kağıda çizim

Tür: Tasarım

Dönem: İtalyan Rönesans Dönemi

Ölçüleri: 24.5 x 34.3 santimetre

Versiyon: Leonardo da Vinci’nin not defterinden.

Şu an nerede?: Gallerie dell’Accademia, Venedik, İtalya

Maddi Değeri: Belirsiz

Vitruvius Adamı Anlamı Nedir?

Vitruvius Adamı Ne Anlatır?” diye merak edebilirsiniz. Da Vinci, matematik ve sanatın mükemmel evliliği aracılığıyla insan ve doğa arasındaki bağlantıyı keşfetmeye çalıştı. Bu onun hedefiydi ve nihayetinde Vitruvius Adamı sembolizminin doğasında tam olarak bu var. Da Vinci, evren olarak adlandırılan makro kozmosu, insan olan mikro kozmos aracılığıyla yansıtmaya çalıştı. Bu nedenle ortaya Vitruvius Adamı olarak bilinen eseri çıktı. Ayrıca Vitruvius Adamı, Rönesans döneminde yaygın olan ve da Vinci dahil birçok sanatçıyı etkileyen Hümanizm akımının da etkisi ile ortaya çıkmıştı.

Rönesans Hümanizmi, Klasik idealleri Yunan ve Roma edebiyatı ve aynı zamanda sanat, özellikle heykel aracılığıyla keşfetti ve yeniden canlandırdı. Rönesans Hümanizmi insanın başarı kapasitesini keşfeden birçok bilim adamı ve entelektüel ile birlikte, insanın başarılı olma yeteneklerine odaklandı. O dönem ortaya çıkan hümanizm akımı Hristiyan dinine dayalı olarak bireye mercek aracılığıyla bakmanın geleneksel yollarının ötesine geçen devrim niteliğinde yeni bir düşünce hareketiydi. Bu akım insanın evrendeki yerini sorguladı. Bahsedilen etkilerin Vitruvius Adamı sembolizminin ve da Vinci’nin onu neden bu kadar detaylı şekilde tasvir ettiğinin nedenlerinden birisi olabilir.

Vitruvius Adamı Kimdir?

Leonardo da Vinci’nin Vitruvius Adamı unvanı İtalyan L’Uomo Vitruviano’dan gelmektedir. Ayrıca bu Le proporzioni del corpo umano secondo Vitruvio olarak da bilinir. Ve bu cümle “Vitruvius’a göre insan vücudunun oranları” anlamına gelir. Vitruvius Adamı, MÖ 1. yüzyılda yaşamış olan Romalı mimar ve yazar Marcus Vitruvius Pollio’dan ve De Architectura (yaklaşık MÖ 30 ila 15) başlıklı “Mimarlık Üzerine” adlı incelemesinden aldığı etkiye dayanmaktadır. Vitruvius, Simetri Üzerine: Tapınaklarda ve İnsan Vücudunda başlıklı incelemesinin III. Kitabının 1. Bölümünde insan oranlarını da tartışır. Ancak insan vücudunun orantıları ve incelenmesi konusu Vitruvius ile başlamamıştır.

Oranlar Kanunu

İnsan organlarının oranları fikri, Oranlar Kanunu olarak adlandırılan şeyle başlar. Görsel sanatlar için bu fikir, insan figürünü ve vücut parçalarını tasvir etmekte, ideal oranları belirlemek için matematiksel olarak doğru olan bir dizi oran ve ölçüme dayanmaktadır. Oranlar Kanunu, sanatçıların ister resim ister heykel olsun, figürleri için ideal boyutu belirlemede bir çeşit ızgara kullandıkları Eski Mısır zamanlarına kadar gider. Izgara, bildirildiğine göre, 18 hücre yüksekliğindedir. Üst kısım saç çizgisinden, taban ise ayak tabanlarından başlamaktadır.

Oranlar Kanunu, Polykleitos adlı 5. yüzyıl heykeltıraşı tarafından Klasik Yunanistan’a da yayılmıştır. Polykleitos matematiksel ölçümlere göre heykelleriyle örneklenen Oranlar Kanunu üzerine, günümüzde kayıp olan bir inceleme yazmıştır. Yunanca Kanun kelimesi “ölçme çubuğu” veya “standart” anlamına gelir. Bu matematiksel oran sayesinde estetik elde edildi ve bu durum, Galen (aksi takdirde Aelius Galenus) adlı Yunan filozof ve cerrah tarafından daha da araştırıldı.

Galen güzelliğin orantılarda olduğunu ve elementlerin değil orantıların güzellik ile ilişkili olduğunu yazmıştır. Örneğin parmakların ele, ön kolun tüm kola oranı gibi. Polykleitos’un “Mızrak Taşıyıcı” olarak da anılan, Roma döneminde kaybolan ve mermer bir kopyası olarak yeniden üretilen bronz heykeli Doryphoros (yaklaşık MÖ 440), yukarıda bahsedilen orantısal simetriye bir örnektir.

Vitruvius Adamı İncelemesi

Da Vinci’nin Vitruvius Adamı’ndan gördüğümüz gibi, üst üste bindirilmiş, iki farklı duruşta duran bir erkek figürü çizmiştir. Daha önce bahsedilen örneklerde tasvir edilen sadece bir figür vardır. Da Vinci’nin duruşları çizme şekline bakıldığında, ayakları bitişik ve kolları omuzlarıyla aynı hizada düz bir şekilde uzanan adam, kare ile aynı hizadadır. Diğer duruşta ayak ve kollar açık kartal duruşunda gösterilir, bu duruş da notlarında bahsettiği eşkenar üçgeni oluşturur. Kolları burada omuzlarının biraz üzerinde, daireye değdiği yeri gösterecek şekilde uzanmaktadır. Giacomo Andrea’nın çizdiği versiyondaki gibi daire ve kareyi burada da fark edeceğiz. Çemberin üst kısmı da karenin biraz yukarısındadır, böylece göbeği çemberin içinde ve kasıkları karenin içinde merkezileştirir. Da Vinci’nin bu çizimini betimlemek için büyük bir özen gösterdiği görülüyor.

Sadece daire ve kare titizlikle çizilmiş değil, aynı zamanda “Vitruvius Adamı” nın gerçek figürü, neredeyse da Vinci’nin tablolarındaki figürlerinden biri gibi işlenmiştir. Kol kaslarından bacak kaslarına, gövdesinden yüzüne ve kıvırcık saçlarına kadar tasvir edilen en ince detaylara kadar erkek figürünün her yerinde anatomik doğruluğu görüyoruz.

Leonardo da Vinci Otoportresi

Yüzüne bakarsak, ciddi ve oldukça yoğun bir şekilde ileriye baktığını ve aynı anda tarafsız, sanki resmedilen bir model gibi veya bazı kaynakların tanımladığı gibi “aynaya bakan birisi kadar odaklanmış” olarak baktığını fark ederiz.

Bu incelemeye göre eserin Da Vinci’nin bir otoportresi olduğuna inanılıyor, yazar ve tarihçi Toby Lester tarafından yazılan Da Vinci’nin Hayaleti (2012) adlı kitabında, yazar figürün yüzünün “idealize edilmiş bir otoportre” olduğunu açıklıyor. Lester, Leonardo’nun bir sanatçı, bir doğa filozofu ve tüm insanlığın vekili olarak  Vitruvius Adamı eserini kaşlarını çatarak kendine baktığı ve gerçeği kavramaya çalıştığı bir tür metafizik otoportre gibi gördüğünü düşünüyor. Aynı zamanda sanatçının kendi doğasının sırlarını ifşalamak için bu resmi çizdiğini söylüyor.

Vitruvius Adamı çizimi, Leonardo da Vinci’nin diğer eskizleri ve defterleri arasında bulundu ve muhtemelen diğer eserleri gibi halka gösterilmek üzere çizilmemişti. Vitruvius Adamı, keşfinden bu yana bir sansasyon haline geldi ve bilimin doğasında var olan güzelliğin bir hatırlatıcısı oldu.

Da Vinci ve Vitruvius Adamı, yüzyıllar boyunca yalnızca Batı sanatında değil, 21. yüzyıl pop kültürümüzde de bir ikon haline geldi. Onu çeşitli hatıra eşyalarında ve ticari ürünlerde, filmlerde, tişört tasarımlarında, kitaplarda ve hatta müzikte görüyoruz. İdeal oranların geometrik ve güzel bir kalıntısı olan daire ve kare içinde ölümsüzleştirilen bu eser hayatımızda halen yer alıyor.

Kaynaklar: leonardodavinci, artandobject, artincontext

Bir önceki yazımız olan Nefertiti Mısır'ın Gizemli Kraliçesi başlıklı makalemizde eski mısır kraliçesi nefertiti, kayıp kraliçe nefertiti ve kraliçe nefertiti hakkında bilgiler verilmektedir.