Uranüs Gök Tanrısı | Yunan Mitolojisinde Uranüs

Warning: count(): Parameter must be an array or an object that implements Countable in /home/termalkaplicalar/mitolojiktanrilar.com/wp-content/plugins/onceki-yazi-linki/onceki_yazi_linki.php on line 56

Uranüs Yunan mitoloji tarihinde gök baba ismi ile bilinirdi. Mitoloji tarihini oluşturan ilk tanrıların başında gelmektedir. On iki titan ve siklonlar Uranüs’ün soyundan gelmektedir. Yunancada Uranos cennet ve gökyüzü manasına gelmektedir.

Uranüs Kimdir? Ne Tanrısıdır?

Yunan mitoloji tarihinde gökyüzünü temsil eden tanrı olmuştur. Uranüs’ün soyu için farklı söylentiler bulunmaktadır. Bunlardan ilki eşi olacak Gaia’nın onu bizzat tasarladığı bir diğeri ise Aether ile Gaia’nın birlikteliğinden dünyaya getirdikleri oğlu olduğunu söylemektedirler. Bazıları ise geleneksel aile olmadığını ve bu durumun yerine dünyanın temel formundan oluştuğunu söylemişlerdir.

Roma mitolojisinde ki karşılığı Caelus’tur. Uranüs her ne kadar saygın bir tanrı olsa da klasik tarih zamanlarında insanoğlu tarafından unutulduğu bilinmektedir. İlk tanrılardan biri olan ve Gök baba ismi ile bilinen Uranos’un efsanevi görevleri ile ilgili olarak çok fazla detaya girilmemiştir. Ancak şu da bir gerçektir ki Uranüs olmasaydı Yunan mitolojisi bambaşka bir boyutta olacaktır.  Gök baba Uranos ve toprak ana Gaia Yunan mitoloji tarihinin efsanelerindendir. En önemli tanrıların başında gelmektedirler.

Uranüs’ün Kökeni

Uranos’un bir ailesi olmadığına inanılıyordu. Aile yerine dünyanın ilk döngüsü olan Kaos tarafından oluşturulduğuna inanılıyordu. Ancak yunan mitoloji tarihinin ünlü tarihçisi Hesiod tanrının sonra evlendiğini ve Gaia’dan dünyaya geldiğini yazmıştır. Diğer düşünüler ise Uranos’un Aether ve Hemera’dan dünyaya geldiği yönünde düşünmüşlerdir. Orphic’in, Hymns’in ve Nyx’in oğlu olarak dünyaya geldiğini düşünmüşlerdir. Gök baba Uranos’un nasıl dünyaya geldiği, ailesinin olup olmadığı mitoloji tarihinden günümüze tartışılmaya devam etmiştir.

Uranüs Hakkındaki Efsaneler

Gök baba Uranüs’un hükmü sonsuza dek sürmedi. Hükümdarlığı çocukları tarafından sonlandırıldı. Ancak bu durum mitlerin yok olduğuna anlamına gelmemektedir. Uranüs’ün yaratılışını çevreleyen bazı mitleri nasıl yendiğini ve bu ani yenmenin sonuçlarının neler olduğu Uranos ile ilgili efsanelerdendir.

Yunan mitoloji tarihinde kaos tüm tanrıların öncesinde var olan güçtür. Kaosun bir kadın tanrı olduğu da düşünülmektedir. Bazı kaynaklara göre rivayet edilen Yunan mitoloji tarihinin ilk tanrısı olduğu yönündedir. Kaos bir müddet yalnız kaldıktan sonra hiç beklemediği bir anda aniden boşluktan Erebus dünyaya gelmiştir. Daha sonra gece oluşmuştur. Yeryüzü sevgi ortaya çıkmadan önce hem karanlık hem de sessiz olmuştur. Işık sevgiden dünyaya gelmiştir. Ve Gaia ışıktan doğmuştur. Gece ve de Erebus bir araya gelerek Aether’i dünyaya getirmişlerdir. Aether göksel ışık demektir. Daha sonrasında onlar da dünyanın aydınlanmasını sağlayan günü oluşturmuşlardır.

Gece Erebus’a danışmadan ve onun bilgisi olmadan alın yazısını, ölümü, uykuyu, rüyayı doğurmuştur. İnsanoğlunu rahatsız eden, endişe oluşturan tüm duyguları doğurmuştur. Bunların yanı sıra Gaia gökyüzünde hükmünü süren Uranos’u tek başına kendisi tasarlamıştır. Gök baba Uranüs ve toprak ana Gaia en sonunda evlendi ve bu birlikteliklerinden üç adet Hecatoncheris, üç adet Siklop ve yunan mitoloji tarihinde yeni bir dönem başlatan on iki titanı ve çok sayıda çocukları dünyaya getirmiştir.

Uranüs dünyaya getirdiği çocuklarından kiklopları ve yüz ellileri dehşet saçtıkları ve çok kuvvetli olduklarından dolayı ölüler diyarı Tartarus’a hapsetmiştir. Tartarus’un başında ölüler diyarının koruyucusu olan Hades ve onun üç başlı köpeği olan Kerberos bulunmaktadır. Bu tutumu eşi toprak ana Gaia’yı çok üzmüştür. Sonuçta bir anne kalbine sahipti ve çocukları elinden alınmıştı.

Toprak ana Gaia tüm çocuklarına özgürlüklerini korumaları için ve intikam almak için her geçen gün dolduruyordu. Çocuklarından kardeşlerini kurtarmaları için yardım istemiştir. Babalarının gücü ve öfkesinden korkan titanlar çok yanaşmamıştır bu plana. İçlerinden yalnızca biri babasından intikam almayı ve kardeşlerini kurtarmayı kabul etmiştir. O da titanların en güçlüsü olan Kronos’tur. Toprak ana Gaia bir keski oymuş ve bunu Kronos’a vermiştir.

Söylencelere göre Lapetus’un, Coeus’un, Hyperion’un, Crius’un kardeşi olan Kronos’a yardım edip babalarına birlikte saldırdıklarıdır. Diğer bir rivayete göre ise Kronos’un tek başına babasına saldırdığıdır. Her iki durumda da değişmeyen tek şey Kronos’un babasına saldırmış hayalarını kesmiş ve denize atmıştır. Uranüs’ün hayaları denizin derinliklerine giderken bu parçadan Afrodit Uranüs’un kızı olarak dünyaya gelmiştir. Kronos babasının yerine tahta geçerek titanların yeni lideri olmuştur. Ve ilk işi kardeşlerini Tartaros’tan serbest bırakmak olmuştur. Kronos, Rhea ile evlenmiştir. Ve bu birliktelikten Olimpos Tanrıları dünyaya gelmiştir. Uranüs ve toprak ana Gaia yeni lider Kronos’u kendilerine çok bilindik gelen bir kehanet için uyarmıştır. Kronos’un çocuklarından biri de onu devirmiştir. Bu olay titanlar ve Olimposlular arasında ilk savaşın ortaya çıkması olmuştur. Bu durumdan dolayı Uranos olmadan yunan mitolojisi daha farklı olacağı söylenmiştir.

Uranüs’un Çocukları

Uranos geniş bir aileye sahip olmuştur. Yunan mitolojisini oluşturan kahramanların birçoğu Uranos’un soyundan gelmektedir. Uranüs ve toprak ana Gaia on iki titanı, Brontes’i, Steropes’i, Arges’i Kikloplar’ı, Cottus’u, Briareos’u, Gyges’leri dünyaya getirmişlerdir. Uranüs ve Gaia’nın torunları Olimposlu Tanrılar olmuştur.

Kikloplar tarihte yer alan devasa büyüklükte ki yaratıklar olmuştur. Rivayete göre alınlarının tam ortasında bir göz olduğu ve çok çirkin, ürkütücü bir görünüme sahip oldukları söylenmiştir. Yüz ellilerin ise yüz adet kolları ve başlarında elli kafalarının olduğu, çok kuvvetli oldukları ve de iğrenç bir görünüme sahip oldukları bilinmektedir. Bunların yanı sıra Uranüs geleneklerin dışında da yavru dünyaya getirmiştir. Hayaları kesildiği esnada Uranos’un kanı yeryüzüne fırlamış ve kadından devler, Erinyes ve Meliae doğmuştur. Hayalarının denize düşmesi ile ise Yunan tarihinin en önemli tanrıçalarından biri olan Afrodit doğmuştur. Ancak Afrodit’in doğumu ile ilgili çok çeşitli söylentilerde olmuştur. Tarihçi Homer Afrodit’in ailesinin tanrı Zeus ve Dione olduğunu söylemiştir.

Uranüs’ün görünümü

Sanatsal çalışmalarda, betimlemelerde Uranüs beyaz saçları ile tasvir edilmiştir. Genel anlamda kıvırcık saçlara sahip olduğu ve yüzünde sıkıntılı bir ifade olduğu dikkat çeken detaylardan biri olmuştur. Bazı tasvirlerde yeryüzünün üzerinde yer almış gökyüzünün babası olarak sembol edilmiştir. Gökyüzü Uranüs’un temsilidir. Tanrı ile olan arasındaki ilişkinin ikinci ortak sembolü ise hayalarını kestiğinden dolayı keskidir.

Bir önceki yazımız olan Themis Adalet Tanrıçası | Yunan Mitolojisinde Themis başlıklı makalemizde themis, themis adalet heykeli ve themis adalet tanrıçası hakkında bilgiler verilmektedir.